Şiddet ve Şiddet Türleri

Ülkemizde sürekliliğiyle gündemde olan şiddet, uygulayıcısı tarafından bilinçli bir eylem olup karşısındaki bireye, hayvana, bitkiye veya cansız varlıklara yönelik duygusal, ekonomik, fiziksel ve cinsel şiddet olarak ele alınabilir. Erich Fromm, şiddeti ‘’oyuncu şiddet, tepkisel şiddet, dengeleyici şiddet ve kana susamışlık’’ olarak dört ayrı şekilde tanımlarken Michaud şiddeti ‘’gücün şiddet olarak tanımlanabilmesi için belirlenmiş olan norm sayısı kadar şiddet biçiminin bulunduğu kabul edilebilir.’’ Michaud’un bir diğer düşüncesine göre, ‘’biri veya bir grup, bir diğerine ve gruba yönelik, onların ‘bedensel-törel bütünlüğüne ya da mallarına, simgesel ve sembolik kültürel değerlerine zarar verecek şekilde davranılmasının sonucu’’nu şiddet olarak tanımlar.

Bir şeye şiddet demek için iki temel öge vardır. Bunlar:

• Güç bulundurma/zor potansiyeli
• Zorlama/zorbalık (zarar verme- engelleme, yaptırma- yaptırtmama)

1.öge potansiyel, 2. öge ise eyleme yöneliktir.

Erich Fromm’un dört ayrı şekilde tanımladığı şiddet türleri:

Oyuncu Şiddet Nedir?

Oyuncu şiddet, yıkımı amaçlamayan, nefret ve yıkıcılıkla güdülenmeyen, hünerlerini sergileme amacı olan bir türdür ve bu türde yok etme arzusu yoktur.

Tepkisel Şiddet Nedir?

İnsanın kendisinin ya da bir başkasının; ”yaşamını, özgürlüğünü, onurunu ve malını korumak için” başvurulan bir şiddet türüdür. Tepkisel şiddet, tehdit edilme yani korku duygusundan kaynaklanmaktadır. Bir saldırı karşısında kendini korumak amacıyla, gereksinimleri karşılamada önüne çıkan engelleri yok etmek için, kıskançlıktan dolayı, hayal kırıklığına uğratıldığı için ya da bir başkasından öç almak amacıyla gösterilen şiddettir.

Dengeleyici Şiddet Nedir?

Dengeleyici şiddet, diğer türlerden farklı olarak patolojik (hastalıklı) bir şiddet biçimidir. Bu tür, yaşamın hizmetinde değildir ve yaşamın yerine konan patolojik bir olgudur. Bu türün kökleri güçsüzlükte yatmakta ve güçsüzlüğe karşı dengeleyici şiddetin temelinde ise ”yaratmayan insan yok etmek ister” mantığı vardır. Bireyin, ”güçsüzlüğü” gizlemeye yönelik ya da telafi etmeye yönelik bir eylem olarak ortaya çıkmaktadır. Bu sayede birey kendisini yadsıdığını düşündüğü yaşamdan öç aldığını hissetmektedir.

Kana Susamışlık Nedir?

Kana susamışlık Erich Fromm’a göre bir şiddet türüdür ve bu türde birey ”kan akıtılarak kendisini canlı, güçlü, eşsiz ve başkalarından üstün” olarak görmektedir. Birey karşı tarafa bu şiddet türünü uyguladığında kendisinin haz alacağını ve kendisi için bir tatmin yolu olduğunu düşünür.

Şiddeti konu alan bir sempozyuma göre ise şiddet; Bireysel ve Yapısal (Toplumsal Koşulları veya ‘Sosyal Sistemin Baskı Unsurları) olarak ikiye ayrılmıştır. Bireysel şiddet kendi içerisinde fiziki ve psişik olarak iki alt başlığa, fiziki alt başlığı da kişilere yönelik (şiddete başvurma) ve mala-eşyaya yönelik (vandalizm) şeklinde ikiye ayrılmıştır.

Şiddeti ve şiddetin tanımını şu sözlerle sonlandırabiliriz:

‘’Dünyanın hiçbir ülkesi, sadece yasalarla verilen ağır cezalarla şiddeti önleyemedi. Çünkü şiddet çocuklukta öğrenilen ve zamanla alışkanlık haline gelen kötü bir davranış biçimidir. Hayatının bir döneminde fiziksel ya da psikolojik şiddet gören veya şiddete tanıklık eden çoğu insan daha sonra bu şiddeti başkalarına da uygular ya da ona şiddet gösterecek insanları alır hayatına. Psikolojik şiddet kişinin en yakınları tarafından aşağılanması, hor görülmesi, değersizleştirilmesi, daha da önemlisi sevilmemesidir. Şiddet gösteren insanlar mutsuz, güvensiz ve kırılgandır. Onları hiç sevmeyen, bir türlü onaylamayan bu dünyaya öfkelidirler. En yakınlarının açtığı yaraların bedelini başkalarına ödetirler. Çocukken aldığımız yaraların sonraki hayatımızda bizi nerelere götürdüğünü izlerken biraz hüzünlensek de, hep birlikte şiddete‘’ dur diyelim.’’

˗˗Kırmızı Oda